Αναξιοποίητη παραμένει η Κυπριακή δωρεά προς τους πυρόπληκτους στο Μάτι

02/05/2025

Ερώτηση προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος & Ενέργειας, και Εσωτερικών κατέθεσε ο βουλευτής Ανατολικής Αττικής του ΠΑΣΟΚ Μανώλης Χριστοδουλάκης, επισημαίνοντας τη συνεχιζόμενη καθυστέρηση στην αξιοποίηση της δωρεάς της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ανασυγκρότηση της περιοχής του Ματιού, μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2018.

Ο κ. Χριστοδουλάκης υπενθυμίζει ότι, με τον Νόμο 4888/2022, κυρώθηκε το Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, το οποίο προέβλεπε χρηματοδότηση ύψους 11 εκατομμυρίων ευρώ από την Κυπριακή Δημοκρατία για την υλοποίηση έργων υποδομής που θα ενίσχυαν την κοινωνική συνοχή και θα στήριζαν ουσιαστικά τους πληγέντες από την τραγωδία του 2018 στο Μάτι. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας είχε εξαγγελθεί το πρόγραμμα κοινωνικής κατοικίας για ευάλωτους πολίτες, με την κατασκευή 100 κατοικιών στην περιοχή Σκουφέικα του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου, όπως προβλέφθηκε και στον Ν. 5006/2022.

Τρία χρόνια μετά, η δέσμευση αυτή παραμένει ανεφάρμοστη. Ούτε ένα τετραγωνικό μέτρο δεν έχει οικοδομηθεί, ενώ η κυβέρνηση, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, εγκαταλείπει το σχέδιο επικαλούμενη έλλειψη ενδιαφέροντος, χωρίς να έχει προηγηθεί κοινωνική διαβούλευση, μελέτη αναγκών ή ορθή αξιολόγηση της καταλληλότητας του σχεδιασμού.

Την ίδια στιγμή, η μοναδική παρέμβαση που φαίνεται να προχωρά είναι η δημιουργία του Πάρκου Μνήμης, το οποίο εγκαινιάστηκε συμβολικά την 1η Φεβρουαρίου 2023 παρουσία του Πρωθυπουργού και του τότε Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το πάρκο καταλαμβάνει έκταση 130 στρεμμάτων σε ακίνητο του ΝΑΤ και προορίζεται να περιλαμβάνει αθλητικές και περιβαλλοντικές υποδομές, χωρίς όμως να είναι σαφές ούτε το πότε θα ολοκληρωθεί ούτε ποια είναι η άμεση συνεισφορά του στην αποκατάσταση της ζωής των πυρόπληκτων.

Ο Μανώλης Χριστοδουλάκης, στηλιτεύοντας την πρόχειρη και αποσπασματική διαχείριση της δωρεάς, ζητά να μάθει πού πρόκειται να κατευθυνθούν οι υπόλοιποι διαθέσιμοι πόροι της, δεδομένης της ακύρωσης του σχεδίου κοινωνικής κατοικίας, αν προτίθεται η κυβέρνηση να αναθεωρήσει τη συμφωνία που κυρώθηκε μεταξύ των δύο κρατών, ποιο είναι το σχετικό χρονοδιάγραμμα και αν υφίσταται σχέδιο επαναφοράς της αρχικής πρότασης για ανέγερση δημόσιου γενικού νοσοκομείου στην περιοχή, η οποία είχε απορριφθεί υπέρ του σχεδίου κατοικιών.

Όπως επισημαίνεται στην ερώτηση, η μη αξιοποίηση της δωρεάς δεν προσβάλλει μόνο τη μνήμη των θυμάτων της τραγωδίας, αλλά και την πρόθεση αλληλεγγύης της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία μέχρι σήμερα παραμένει χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Αθήνα, 2 Μαϊου 2025

Προς: Τον Υπουργό Εσωτερικών

Τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας 

Θέμα: Αναξιοποίητη παραμένει η Κυπριακή δωρεά προς τους πυρόπληκτους στο Μάτι 

Κύριοι Υπουργοί,

Τον Φεβρουάριο του 2022, η Βουλή των Ελλήνων κύρωσε με τον Ν. 4888/2022 το Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της Ελληνικής και της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ανασυγκρότηση των πυρόπληκτων περιοχών της Ανατολικής Αττικής, έπειτα από την ανείπωτη τραγωδία του Ματιού το 2018. Η συμφωνία προέβλεπε την υλοποίηση έργων υποδομής με χρηματοδότηση ύψους 11 εκατομμυρίων ευρώ από την Κυπριακή Δημοκρατία, με σκοπό την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και την ουσιαστική στήριξη των πληγέντων.

Εξαγγέλθηκαν δύο έργα, το πρόγραμμα κοινωνικής κατοικίας και η διαμόρφωση υπάρχοντος χώρου πρασίνου στην περιοχή. Με τον Ν. 5006/2022 εξειδικεύτηκε το πρόγραμμα κοινωνικής κατοικίας για τους πλέον ευάλωτους πληγέντες, με την ανέγερση 100 κατοικιών στην περιοχή Σκουφέικα του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου. Εν τούτοις, τρία χρόνια μετά, δεν έχει υλοποιηθεί ούτε ένα τετραγωνικό οικοδομής, δεν έχει στεγαστεί ούτε ένας πολίτης, και οι εξαγγελίες έμειναν στο χαρτί.

Με πρόσφατες διαρροές στον Τύπο, μετά από τη έκδοση του Ρυμοτομικού Σχεδίου της περιοχής (ΕΘΝΟΣ, 13.03.2025) η κυβέρνηση ομολογεί την αποτυχία του σχεδίου, επικαλούμενη μηδαμινό ενδιαφέρον. Ανακύπτουν εύλογα ερωτήματα για το πώς σχεδιάστηκε ένα τέτοιο πρόγραμμα χωρίς διαβούλευση, χωρίς κοινωνική έρευνα, χωρίς προϋποθέσεις επιλεξιμότητας που να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Η πρόχειρη και αποσπασματική διαχείριση επιβεβαιώνεται και από το ότι κατά τη συζήτηση της κύρωσης στη Βουλή είχαν εκφραστεί σοβαρές ενστάσεις από την αντιπολίτευση και εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας, για το αν πράγματι υπήρχε ανάγκη για κατοικίες, καθώς η πρόταση για ανέγερση νοσοκομείου είχε προηγηθεί αλλά αποσύρθηκε.

Το μόνο έργο που φαίνεται να προχωρά είναι το Πάρκο Μνήμης, το οποίο εγκαινιάστηκε συμβολικά στις 1 Φεβρουαρίου 2023 παρουσία του Πρωθυπουργού και του πρώην Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με επίσημη παρουσίαση του έργου η συνολική έκταση του πάρκου είναι 130 στρέμματα, σε ακίνητο του ΝΑΤ που είχε μείνει αναξιοποίητο. Το πάρκο θα περιλαμβάνει ποδηλατόδρομους, γήπεδα ποδοσφαίρου, αντισφαίρισης και beach volley, ειδικούς λόφους για mountain bikes, χώρους παιχνιδιού και περιβαλλοντικής αγωγής για παιδιά, χώρους ανάπαυσης, διαδρόμους περιπάτου και υπαίθριες εκδηλώσεις.

Ωστόσο, δεν έχει διευκρινιστεί ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του πάρκου, ούτε ποιο ακριβώς ποσοστό της δωρεάς καλύπτει αυτό το έργο, και το κυριότερο: ποια είναι η άμεση ωφέλεια για τους πυρόπληκτους, όταν η στέγαση, η περίθαλψη και η πολιτική προστασία εξακολουθούν να παραμένουν χωρίς κρίσιμες υποδομές.

Επειδή η κυβέρνηση οφείλει απαντήσεις απέναντι στην κοινή γνώμη και στους κατοίκους της περιοχής που ακόμη δοκιμάζονται

Επειδή η μη αξιοποίηση της δωρεάς αποτελεί μνημείο πολιτικής αδράνειας

Ερωτώνται οι κκ Υπουργοί

  1. Ποιο είναι το αναλυτικό χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση του Πάρκου Μνήμης; Ποιο ακριβώς είναι το συνολικό κόστος και ποιο τμήμα αυτού χρηματοδοτείται από δωρεά της Κυπριακής Δημοκρατίας; Μετά από την αποπεράτωση του έργου, ποιος θα αναλάβει τα έξοδα συντήρησης του;
  2. Πού κατευθύνονται οι υπόλοιποι πόροι της κυπριακής δωρεάς, μετά την ακύρωση του σχεδίου κοινωνικής κατοικίας; Θα γίνει αναθεώρηση της κύρωσης μνημονίου που υπογράφηκε μεταξύ της ελληνικής και κυπριακής Δημοκρατίας και αν ναι πότε;
  3. Υπάρχει σχέδιο επαναφοράς της αρχικής πρότασης για ανέγερση νοσοκομείου στη συγκεκριμένη περιοχή, καθώς το σχέδιο κοινωνικής κατοικίας ναυάγησε;
  4. Ποιος θα αναλάβει την πολιτική ευθύνη για την αναξιοποίητη δωρεά υπέρ των πυρόπληκτων τρία χρόνια μετά τη νομοθετική δέσμευση;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Μανώλης Χριστοδουλάκης

Παναγιώτης Δουδωνής