ΕΡΩΤΗΣΗ

Αθήνα, 11 Απριλίου 2025

Προς: Τον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου

          Τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας

Θέμα: Η Πολιτεία δεν μπορεί να μην συμμορφώνεται με την απόφαση της Δικαιοσύνης που έκρινε παράνομη τη λειτουργία της Δομής Μαλακάσας στο στρατόπεδο Γερακίνη.

Κύριοι Υπουργοί,

Το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης και Ελεγχόμενη Δομή Προσωρινής Φιλοξενίας Αιτούντων Άσυλο Μαλακάσας, αναπτύσσεται σε 119 στρ., και βρίσκεται στην θέση «Στρατόπεδο Γερακίνη». Eίναι δυναμικότητας 3.471 θέσεων φιλοξενίας.

Πρόκειται για μια από τις μεγάλες δομές αιτούντων άσυλο που βρίσκονται στην ενδοχώρα. Ιδρύθηκε, με τη μισή δυναμικότητα, το 2016 και διπλασιάστηκε το 2020 για να εξυπηρετήσει έκτακτες ανάγκες που προέκυψαν μετά τα γεγονότα του Έβρου το 2020.

Η επέκταση του 2020 έγινε χωρίς καμία ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας γεγονός που οδήγησε σε αντιδράσεις και διαμαρτυρίες των κατοίκων αλλά και βίαιη καταστολή από την αστυνομία. 

Χωρίς καμία ενημέρωση των κατοίκων, επίσης, η δομή της Μαλακάσας μετατράπηκε σε Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης.

Το 2020 ο Δήμος Ωρωπού άσκησε αίτηση ακύρωσης για τη 2^η και νεότερη δομή η οποία έγινε δεκτή με την υπ.αριθ. 1532/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ωστόσο, η Διοίκηση δεν έχει ακόμη συμμορφωθεί προς το διατακτικό της ως άνω απόφασης του ΣτΕ με την οποία ακυρώθηκαν οι πράξεις σύστασης, χωροθέτησης, κατασκευής και περιβαλλοντικής αδειοδότησης της, καθώς και κατακύρωσης του αποτελέσματος του σχετικού διαγωνισμού για την κατασκευή της.

Αναλυτικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ ακύρωσε τις προσβαλλόμενες αποφάσεις κρίνοντας ότι:

Α) Η ίδρυση και κατασκευή δομής εντός αναδασωτέας έκτασης είναι συνταγματικώς ανεκτή υπό την προϋπόθεση ότι δεν εξευρίσκονται άλλες, μη αναδασωτέες και κατάλληλες προς τούτο, εκτάσεις, ενώ εν προκειμένω δεν προέκυπτε ότι η διοίκηση προέβη σε έρευνα περί της ύπαρξης άλλων κατάλληλων εκτάσεων, που δεν απολαύουν της προστασίας του άρθρου 117 παρ. 3 του Συντάγματος, και

Β) Παρά τα κριθέντα με προηγούμενη αναβλητική απόφαση [1287/2022] του Συμβουλίου της Επικρατείας, «δεν γνωμοδότησε η αρμόδια Δασική Αρχή πριν από την υπαγωγή του έργου σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις».

Η Μαλακάσα είναι ένα μικρό χωριό, ένας τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, ο οποίος μέχρι και πριν την έναρξη λειτουργίας των Δομών Φιλοξενίας αποτελούσε πόλο έλξης και τόπο αναψυχής, σε σχετικά κοντινή απόσταση από την Αθήνα.

Λόγω του μεγέθους αλλά και της κρατικής εγκατάλειψης η Μαλακάσα δεν διαθέτει τις απαραίτητες υποδομές για τη μόνιμη εγκατάσταση μεγάλου αριθμού αιτούντων άσυλο ενώ δεν υπάρχουν επαρκή μέσα μαζικής μεταφοράς για όσους δεν διαθέτουν δικό τους μέσο μεταφοράς. Επιπρόσθετα, έχουν σημειωθεί 2 θανατηφόρα τροχαία με θύματα μετανάστες και αυτό διότι η θέση των δομών είναι η πλέον ακατάλληλη.

Δεν υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές, πεζοδρόμια, επαρκής φωτισμός, ούτε μέσα μαζικής μεταφοράς με αποτέλεσμα οι εξερχόμενοι και κατευθυνόμενοι από και προς τις δομές να περπατούν στην άσφαλτο. Επίσης, δεν υπάρχει ασφαλής διαδρομή προκειμένου να προσεγγίσουν τον σιδηροδρομικό σταθμό Σφενδάλης ο οποίος απέχει περί τα 1,5-2 χμ. από τις δομές και έτσι η κίνηση τους στον παράδρομο της εθνικής οδού και στην λεωφόρο Αθηνών-Ωρωπού είναι κάτι παραπάνω από επικίνδυνη.

Σήμερα, η Μαλακάσα απαριθμεί περί τους 500 μόνιμους κατοίκους. Η αριθμητική δυσαναλογία μεταξύ μόνιμων κατοίκων και φιλοξενουμένων στις δομές, προκαλεί ανησυχία και ανασφάλεια στους κατοίκους. Σε κάθε περίπτωση η καθημερινότητα, η κοινωνική και οικονομική ζωή διαταράσσονται.

Εντός των δομών, δυστυχώς, σημειώνονται συχνά περιστατικά βίας κάποια από τα οποία έχουν απασχολήσει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά και τον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Η κατάσταση το τελευταίο διάστημα έχει επιδεινωθεί αφού φιλοξενείται σε απαράδεκτες συνθήκες μεγάλος αριθμός ασυνόδευτων ανηλίκων ενώ για πολλούς μήνες έχει σταματήσει η καταβολή στους διαμένοντες του οικονομικού βοηθήματος που δικαιούνται βάσει της νομοθεσίας.

Η ανησυχία των κατοίκων ενισχύεται από τις πληροφορίες πως, ενόψει της κατάργησης του στρατόπεδου Γερακίνη, θα δημιουργηθεί και νέα δομή εντός του στρατοπέδου Γερακίνη.

Δεδομένου ότι η ελληνική πολιτεία δεν μπορεί να μη συμμορφώνεται με τις αποφάσεις της ελληνικής Δικαιοσύνης, υπονομεύοντας με τον τρόπο αυτό το λειτουργικό της ρόλο, την κοινωνική συνοχή και στην προκειμένη περίπτωση την ίδια την ποιότητα της ζωής των κατοίκων της Μαλακάσας η οποία χειροτερεύει μέρα με τη μέρα.

Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:

1. Πότε προβλέπεται η συμμόρφωση της Πολιτείας με την υπ’ αριθμ. 1532/2023 τελεσίδικη και αμετάκλητη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ δεδομένου ότι κρίθηκαν παράνομες και ακυρώθηκαν οι πράξεις σύστασης, χωροθέτησης, κατασκευής και περιβαλλοντικής αδειοδότησης της, καθώς και κατακύρωσης του αποτελέσματος του σχετικού διαγωνισμού για την κατασκευή της με την παραπάνω απόφαση;
2. Έχει οριστεί σαφές χρονοδιάγραμμα για τη συμμόρφωση με το διατακτικό της απόφασης και ποιες ενέργειες έχουν λάβει χώρα προς αυτή την κατεύθυνση;
3. Ποια είναι η στόχευση της πολιτείας σχετικά με το στρατόπεδο Γερακίνη; Συγκαταλέγεται στα στρατόπεδα που πρόκειται να καταργηθούν; Πρόκειται εντός του να ανεγερθεί και άλλη δομή ανάμεσα στις δύο ήδη υπάρχουσες;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Μανώλης Χριστοδουλάκης

Νάντια Γιαννακοπούλου

Μιχάλης Κατρίνης