ΕΡΩΤΗΣΗ

                                                                                                                                                                                                                 Αθήνα, 29 Αυγούστου 2024

Προς: Τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Θέμα: Επείγουσα ανάγκη η διασφάλιση της υδατικής ασφάλειας στην Αττική

Κύριε Υπουργέ,

Πυκνώνουν τα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για τον άμεσο κίνδυνο εξάντλησης των αποθεμάτων της Λίμνης του Μόρνου και της πρόκλησης λειψυδρίας στην Αττική, ως αποτέλεσμα της παρατεταμένης ανομβρίας. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η εφημερίδα «Τα Νέα» στο φύλλο της 27^ης Αυγούστου και βάσει πρόσφατων δορυφορικών αποτυπώσεων που έκανε η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, στις 20 Αυγούστου η έκταση της λίμνης ήταν μειωμένη κατά 21,57% σε σχέση με πέρυσι και ήταν η μικρότερη που έχει καταγραφεί από το 2010.

Σύμφωνα πάντοτε με το ίδιο δημοσίευμα, ο ταμιευτήρας του Μόρνου αυτή τη στιγμή διαθέτει 693 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού – 255 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού λιγότερα από πέρυσι – όταν το 2022, μόλις δύο χρόνια πριν, το αντίστοιχο απόθεμα του ταμιευτήρα ανερχόταν στα 1,15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, ενώ η αντίστοιχη τιμή τον Σεπτέμβριο του 2023 ανερχόταν περίπου στα 940 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.

Όμως η προβληματική κατάσταση δεν αφορά μόνο τον ταμιευτήρα του Μόρνου. Αντίστοιχη εικόνα επικρατεί και στους υπόλοιπους ταμιευτήρες που τροφοδοτούν την Αττική. Ειδικότερα και σύμφωνα με στοιχεία της ΕΥΔΑΠ, ο ταμιευτήρας του Ευήνου έχει σήμερα 41,6 εκατ. κυβικά νερού έναντι 48,9 εκατ. πέρυσι, η Υλίκη 281,2 εκατ. κυβικά έναντι 348,4 εκατ. πέρυσι και ο Μαραθώνας 24,4 εκατ. κυβικά νερού έναντι 26,3 εκατ. τον Αύγουστο του 2023 (Καθημερινή, 28-08-2024).

Στις 27 Αυγούστου 2024 σε ανακοίνωση του το Υπουργείο Περιβάλλοντος δήλωσε ότι «αν συνεχιστεί η ανομβρία των περασμένων ετών, θα έχουμε έλλειμμα 150 εκατ. κυβικά μέτρα το έτος και ένα απόθεμα που μπορεί να διαρκέσει περίπου 4 έτη», εξαγγέλλοντας παράλληλα μια σειρά από γενικόλογες πρωτοβουλίες, δείχνοντας να μην έχει συνειδητοποιήσει το επείγον του προβλήματος, κάνοντας λόγο ο Υπουργός για «κατάλληλο μείγμα μεσοπρόθεσμων έργων».

Νωρίτερα στις 2 Ιουλίου 2024 και κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ κ. Γ. Σαχίνης είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ότι «αυτή τη στιγμή θα έλεγα ότι είμαστε σε έναν κίτρινο συναγερμό», αναφέροντας μία σειρά μέτρων που εξετάζονται από την πλευρά της ΕΥΔΑΠ για την διασφάλιση των υδατικών αποθεμάτων της ΕΥΔΑΠ, όπως

• Αξιοποίηση των εφεδρικών πόρων (γεωτρήσεων) που βρίσκονται στην περιοχή της Μαυροσουβάλας και του μέσου ρου του Βοιωτικού Κηφισού
• Αξιοποίηση νερού από την Υλίκη
• Καμπάνια ενημέρωσης για την εξοικονόμηση νερού
• Εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα από επαναχρησιμοποιούμενο νερό
• Αξιοποίηση των υποδομών ομβρίων υδάτων
• Προώθηση της αφαλάτωσης
• Αξιοποίηση παραποτάμων που καταλήγουν στην Λίμνη των Κρεμαστών
• Αξιοποίηση ανακυκλωμένου νερού από τη Ψυττάλεια και του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Θριασίου

Ενδεικτικά όμως και όπως αναδεικνύεται από την υπ.αριθμ. 6401/26-08-2024 ερώτηση μας προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος, η ανομβρία έχει πλήξει και την λίμνη Υλίκη, όπου παρατηρείται συνεχής πτώση της στάθμης της λίμνης, με αποτέλεσμα να προκύπτει σοβαρό πρόβλημα άρδευσης των αγροτικών εκμεταλλεύσεων πλησίον της λίμνης Κωπαΐδας.

Επιπρόσθετα και ως προς την αξιοποίηση του ανακυκλωμένου νερού από τα κέντρα επεξεργασίας λυμάτων, σε αντίστοιχη ερώτηση που είχα καταθέσει στις 20 Μάϊου 2024 (υπ. αριθμ. 4793) προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος για την αξιοποίηση του ανακυκλωμένου νερού που παράγεται από το Κέντρο Επεξεργασία Λυμάτων Κορωπίου – Παιανίας, η ΕΥΔΑΠ σε απάντηση της στις 29 Μαΐου 2024 δεν έδωσε κάποιο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, με την όλη διαδικασία ακόμη να βρίσκεται στο στάδιο της εκπόνησης μελετών, χωρίς ακόμη να έχει εγκριθεί η χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ της προγραμματικής περιόδου 2021-2027.

Συνεπώς από τα ανωτέρω εξάγεται το εύλογο συμπέρασμα ότι ορισμένα από τα μέτρα στα οποία προσανατολίζεται η ΕΥΔΑΠ είτε θέτουν σε κίνδυνο την υδατική ασφάλεια όμορων νομών της Αττικής, είτε παραπέμπονται στις καλένδες, χωρίς να υπάρχει το ενδεχόμενο άμεσης υλοποίησης τους.

Επειδή η εξασφάλιση της υδατικής ασφάλειας της Αττικής αποτελεί επιτακτική προτεραιότητα για τους κατοίκους της Αττικής, καθώς και για την ομαλή λειτουργία της κοινωνικο-οικονομικής ζωής και της γεωργικής παραγωγής και δραστηριότητας.

Επειδή τα προβλεπόμενα από το υπουργείο μέτρα δημιουργούν σκιές ως προς την αύξηση των τιμολογίων του νερού.

Επειδή η εξασφάλιση της υδατικής ασφάλειας της Αττικής δεν πρέπει να θέσει σε κίνδυνο την αντίστοιχη υδατική ασφάλεια των κατοίκων των όμορων νομών.

Επειδή απαιτείται ένα συνολικό σχέδιο αντιμετώπισης της λειψυδρίας με την αξιοποίηση της επιστημονικής κοινότητας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, με την αντίστοιχη εκταμίευση ευρωπαϊκών πόρων από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Ενόψει των ανωτέρω ερωτάσθε κ. Υπουργέ

1. Υπάρχει ακριβής χρονική εκτίμηση για την επάρκεια των υδατικών αποθεμάτων στην Αττική;
2. Ποιες οι πρωτοβουλίες και ποιος ο σχεδιασμός εκ μέρους του Υπουργείου που αφορούν τη λήψη άμεσων μέτρων για την διασφάλιση της υδατικής ασφάλειας στην Αττική;
3. Ποιο είναι το συνολικό εκτιμώμενο κόστος υλοποίησης των μέτρων αντιμετώπισης της λειψυδρίας στην Αττική;
4. Εξετάζονται από την ΕΥΔΑΠ και το Υπουργείο τυχόν αυξήσεις των τιμολογίων νερού, ως αντικίνητρο ώστε να μειωθεί η κατανάλωση από νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγροτικές δραστηριότητες;
5. Υπάρχει πρόβλεψη συνεργασίας των εθνικών αρχών με αντίστοιχους ευρωπαϊκούς, όπως και διεκδίκηση και εκταμίευση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και από το ΕΣΠΑ για τη χρηματοδότηση του σχεδίου διασφάλισης της υδατικής ασφάλειας της Αττικής;

                                                                                                         Ο ερωτών βουλευτής

                                                                                                      Μανώλης Χριστοδουλάκης