Η Ευρώπη της Υπαίθρου: Αγρότες, Κτηνοτρόφοι, Αλιείς μπροστά σε νέες προκλήσεις και ευκαιρίες

«Στις συνθήκες της κλιματικής κρίσης, με τις έντονες εκφάνσεις λειψυδρίας και ανομβρίας, η παραγωγική βιωσιμότητα της χώρας είναι αλληλένδετη και άμεσα συνυφασμένη με την πολιτική διαχείρισης υδάτων. Με απλά λόγια, δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη αγροτική παραγωγή, ενεργειακή ασφάλεια ή κοινωνική συνοχή χωρίς ορθολογική, δίκαιη και μακροπρόθεσμη πολιτική νερού.»

Συζήτηση στην Πάτρα, με πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή μας Σ. Αρναούτογλου και συμμετοχή του Προέδρου Γ. Παπανδρέου.

Στη συζήτηση συμμετείχαν επίσης:

Κώστας Καδής, Επίτροπος Αλιείας και Ωκεανών

Ιράτξε Γκαρσία, Πρόεδρος της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Παναγιώτης Δημόπουλος, Καθηγητής Οικολογίας και Γραμματέας του Τομέα Περιβάλλοντος του ΠΑΣΟΚ

Δημήτρης Σκούρας, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών

Θανάσης Πετρόπουλος, Γραμματέας Τομέα Αγροτικής Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ

Νίκος Καλίνης, Διαχειριστής προγράμματος του Ελληνικού Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ

Το νερό ως δημόσιο αγαθό και θεμέλιο της παραγωγικής βιωσιμότητας

Συμμετέχοντας στην εκδήλωση «Η Ευρώπη της Υπαίθρου: Αγρότες, Κτηνοτρόφοι, Αλιείς, μπροστά σε νέες προκλήσεις, ο βουλευτής Ανατολικής Αττικής του ΠΑΣΟΚ Μανώλης Χριστοδουλάκης τόνισε ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης «είναι πλέον ενεργά παρούσες στη ζωή και την καθημερινότητά μας», υπογραμμίζοντας ότι η χώρα χρειάζεται μια μακροπρόθεσμη, δίκαιη και ορθολογική πολιτική για το νερό, «χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη παραγωγή, ενεργειακή ασφάλεια και κοινωνική συνοχή».

Αναφερόμενος στη μνήμη της Φώφης Γεννηματά, σημείωσε ότι «ήταν εκείνη που το 2021 εισηγήθηκε πρώτη στη Βουλή πρόταση νόμου για τον κλιματικό νόμο», υπενθυμίζοντας τη σημασία της πολιτικής πρωτοβουλίας σε περιβαλλοντικά ζητήματα.

Ο κ. Χριστοδουλάκης άσκησε κριτική στην κυβέρνηση ότι με τις επιλογές της «ανοίγει τον δρόμο στην εμπορευματοποίηση του νερού», μεταφέροντας την τιμολογιακή πολιτική στη ΡΑΑΕΥ και απαξιώνοντας τις δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης.   Χαρακτήρισε δε «ιδιαίτερα ανησυχητική» τη δημιουργία της ΟΔΥΘ Α.Ε., μιας ανώνυμης εταιρείας που συγκεντρώνει τη διαχείριση των υδάτων, καταργώντας τους τοπικούς οργανισμούς και υποβαθμίζοντας τον ρόλο των ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ.

Ο βουλευτής Ανατολικής Αττικής επεσήμανε παράλληλα πως η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υποβάθμισης της ποιότητας των υδάτων, απωλειών που φθάνουν έως και το 50% λόγω απαρχαιωμένων δικτύων, καθώς και έλλειψης υποδομών αποθήκευσης και ψηφιακής παρακολούθησης, με τις συνέπειες αυτών των ελλείψεων, να είναι άμεσες για τον πρωτογενή τομέα. Το συνολικό κόστος αυτής της κακοδιαχείρισης, «υπολογίζεται σε 1 έως 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως».

Αναφερόμενος στις λύσεις, ο κ. Χριστοδουλάκης τόνισε την ανάγκη αξιοποίησης των ευρωπαϊκών εργαλείων, όπως η Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα, η οποία υποχρεώνει κάθε κράτος μέλος να διασφαλίσει την «καλή ποσοτική και ποιοτική κατάσταση» των υδάτων, καθώς και η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που προβλέπει ότι το 40% των επενδύσεων για την κλιματική προσαρμογή πρέπει να κατευθύνεται σε δράσεις διαχείρισης νερού. Αναφέρθηκε επίσης στην πρωτοβουλία Water-Smart Europe, που παρέχει τεχνογνωσία για την ορθολογική διαχείριση, την κυκλική οικονομία, την καινοτομία και την ψηφιοποίηση.

Ο κ. Χριστοδουλάκης αναφέρθηκε και στους βασικούς άξονες πολιτικής που πρέπει να υιοθετηθούν. Πρότεινε την ενίσχυση των υποδομών αποθήκευσης με μικρά φράγματα, ταμιευτήρες και έργα ορεινής υδρονομίας, τον εκσυγχρονισμό των δικτύων ύδρευσης ώστε να μειωθούν οι απώλειες κατά 30% έως το 2030, και την προώθηση της επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων για άρδευση και εμπλουτισμό υδροφορέων, με στόχο την αύξηση από το σημερινό 2% στο 10% μέχρι το 2030. Επισήμανε ακόμη την ανάγκη δημιουργίας εθνικού ψηφιακού δικτύου αισθητήρων και GIS για την παρακολούθηση στάθμης, κατανάλωσης και ποιότητας των υδάτων σε πραγματικό χρόνο.

Τέλος, τόνισε ότι όλα αυτά προϋποθέτουν τρεις κρίσιμους πυλώνες: χρηματοδότηση, μέσα από το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και την ΚΑΠ· ενιαία εθνική στρατηγική νερού με ορίζοντα το 2035, που θα συνδυάζει αγροτική πολιτική, ενέργεια και περιβάλλον· και ίδρυση Ανεξάρτητης Αρχής Νερού, με αρμοδιότητα για αδειοδοτήσεις, παρακολούθηση, ποιοτικό έλεγχο και τιμολογιακή πολιτική.

Κλείνοντας, ο κ. Χριστοδουλάκης  επανέλαβε με έμφαση ότι «το νερό είναι δημόσιο και κοινωνικό αγαθό» και πως «αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της παραγωγικής βιωσιμότητας, της επισιτιστικής ασφάλειας και της κοινωνικής συνοχής». Όπως τόνισε, «για να τα εγγυηθούμε όλα αυτά, χρειαζόμαστε εθνικό σχέδιο, αξιοποίηση ευρωπαϊκών εργαλείων και χρηματοδότησης, διαφάνεια και συμμετοχή όλων των συναρμόδιων φορέων, με έμφαση στην επιστημονική κοινότητα και την τοπική αυτοδιοίκηση».